czwartek, 8 września 2022

Tymoteusz Gorzeński

Tymoteusz Paweł Gorzeński.
 

Tymoteusz Paweł Gorzeński herbu Nałęcz (ur. 20 marca 1743 w Dobrzycy, zm. 20 grudnia 1825 w Poznaniu) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii, biskup diecezjalny poznański w latach 1809–1821 (od 1821 arcybiskup metropolita), arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski w latach 1821–1825.
Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego podczas którego współdziałał ze swoim krewnym Augustynem Gorzeńskim na rzecz wprowadzenia Konstytucji 3 maja. Po jej ogłoszeniu to on zaintonował uroczyste Te Deum Laudamus, a także przyjął przysięgę od króla. Po III rozbiorze Polski powrócił do Krakowa. Często przebywał również w swoim galicyjskim majątku w Żarnowcu. Następnie krótko przebywał w Wiedniu, a w 1804 przeniósł się do Poznania. W 1806 Fryderyk Wilhelm III mianował go biskupem poznańskim, jednak wojny napoleońskie przeszkodziły ingresowi. Ostatecznie w 1808 władze Księstwa Warszawskiego ponowiły tę nominację, a papież zatwierdził ją w 1809, kiedy to Tymoteusz Gorzeński został uroczyście wprowadzony do katedry.
W 1821 papież Pius VII podniósł biskupstwo poznańskie do rangi metropolii i połączył je z metropolią gnieźnieńską unią personalną z siedzibą w Poznaniu. Przy aprobacie pruskich władz połączone trony objął Tymoteusz Gorzeński. W 1822 Fryderyk Wilhelm III zabronił mu używać tytułu prymasa Polski. Arcybiskup nie sprzeciwił się temu zakazowi, jednak go nie przestrzegał.
Jako arcybiskup do skarbca katedry poznańskiej wniósł liczne szaty liturgiczne, naczynia, meble i inne kosztowności. Ufundował również kościół św. Tymoteusza w Białężynie. Po śmierci został pochowany w poznańskiej katedrze, w kaplicy Szołdrskich, skąd jego prochy zostały przeniesione do krypty, w której spoczywają inni biskupi poznańscy. Natomiast jego serce zgodnie z jego wolą znajduje się w podziemiach katedry gnieźnieńskiej.


Arcybiskup Gorzeński.
Ryt. F. Sarnecki.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Jan Stanisław Zbąski. Źródło Jan Stanisław Zbąski herbu Nałęcz (ur. 1629, zm. 21 maja 1697) – biskup warmiński w latach 1688-1697, administ...