Arcybiskup gnieźnieński Mikołaj Trąba.
Mal. Stanisław Samostrzelnik.
Mikołaj Trąba to jedna z najbardziej niedocenianych postaci polskiego Średniowiecza. Urodził się około 1358 roku, ale początkowo jego kariera rozwijała się powoli. W 1403 roku Mikołaj zostanie podkanclerzym koronnym (urzędnik odpowiedzialny za mniejszą kancelarię) a w 1411 biskupem lwowskim. Jako polski patriota był zdecydowanym przeciwnikiem Krzyżaków i aktywnie zwalczał ich antypolską propagandę. W roku 1409 kierowana przez Trąbę Kancelaria wydała dwa memoriały, przypominające zasługi Jagiełły dla chrystianizacji Litwy oraz polskie skargi przeciwko Zakonowi. Drugi z tych memoriałów, wydany 9 września 1409 roku w Wolborzu zwał Krzyżaków wprost „synami Diabła”. W czasie Wielkiej Wojny z Zakonem Trąba wystawił własną chorągiew i brał udział w bitwie pod Grunwaldem. Kiedy tamtego dnia chorągiew św. Jerzego, złożona z rycerzy czeskich i morawskich, wycofała się z walki to właśnie Trąba gwałtownymi słowami nakłonił ją do powrotu. Podczas późniejszego oblężenia Malborka był zdecydowanym zwolennikiem kontynuowania walki aż do zdobycia krzyżackiej stolicy. Sprzeciwiał się też zapisom Pokoju Toruńskiego, dlatego nie ma go wśród sygnatariuszy tego aktu. W inicjatywy Mikołaja Trąby jeszcze przed zawarciem tego pokoju spisano "Cronica conflictus Wladislai Regis Poloniae cum Cruciferis anne Christi 1410" ("Kronika konfliktu Władysława króla polskiego z Krzyżakami w roku pańskim 1410"). W 1412 roku Mikołaj objął arcybiskupstwo gnieźnieńskie, stając się tym samym de facto drugą osobą polityczną po samym królu. Rok później był jednym z sygnatariuszy Unii Horodelskiej. W latach 1414 – 18 przewodniczył polskiej delegacji na Sobór w Konstancji. Wystąpił tam w obronie króla Władysława przeciwko sfabrykowanym przez Krzyżaków oskarżeniom, które spisał w swoim głośnym paszkwilu dominikanin Jan Falkenberg. Akcja zakończyła się sukcesem i sobór zdecydowanie potępił tak pismo jak i autora. W czasie soboru Mikołaj Trąba został wysunięty jako kandydat na papieża. Wybrany wówczas Marcin V ofiarował Trąbie godność kardynalską, ale ten odmówił, nie chcąc wchodzić w wyłączną podległość wobec papieża. Jako arcybiskup gnieźnieński Mikołaj otrzymał wówczas tytuł Primas Regni, który został też stałą funkcją jego następców. Niestety przez swoją działalność w czasie soboru Trąba był oskarżany przez Polaków o sprzyjanie antypolskiej koalicji. Po powrocie do kraju złożył przysięgę, która oczyściła go z podejrzeń o zdradę. O bezzasadności tych oskarżeń może świadczyć to, że król dalej współpracował z Mikołajem.
Wielką zasługą Prymasa Trąby była kodyfikacja polskiego prawa kościelnego, wydana w na synodzie w Kaliszu 25 września 1420 roku. Mikołaj Trąba zmarł 2 grudnia 1422 roku w Lubicy na Spiszu. Pochowano go w katedrze gnieźnieńskiej przed grobem św. Wojciecha.
Na koniec ciekawostka – Mikołaj był synem Jakuba, dziekana kolegiaty sandomierskiej. Został adoptowany (czyli otrzymał szlachectwo i herb) przez męża swojej matki i rządcę sandomierskich królewszczyzny Wilhelma herbu Trąba.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz