Grzegorz Piramowicz, Pisandro; Pyram (ur. 25 listopada 1735 we Lwowie, zm. 14 listopada 1801 w Międzyrzecu Podlaskim) – polski duchowny rzymskokatolicki, kaznodzieja, pedagog, działacz oświatowy, pisarz i poeta oświeceniowy, teoretyk wymowy i poezji, filozof, pochodzenia ormiańskiego.
Urodził się we Lwowie, w ormiańskiej rodzinie kupieckiej, jako syn Jakuba, tytularnego sekretarza JKMci, i Anny z Nikorowiczów. Po ukończeniu nauki w kolegium jezuickim (kolegował się z Ignacym Krasickim), wstąpił do ich zakonu (10 sierpnia 1754), a nieco później został nauczycielem szkół publicznych we Lwowie. Po zakończeniu 3-letniego nowicjatu w Krakowie przebywał w latach 1757–1759 w Jurowicach nad Prypecią. W roku szkolnym 1759/1760 uczył poetyki w Łucku, a w roku 1760 studiował teologię we Lwowie. W roku 1764 uzyskał tytuł doktora teologii. W tym samym roku został kaznodzieją i profesorem teologii kolegium krzemienieckiego. W roku szkolnym 1766/1767 odbył „trzecią probację zakonną” w Jarosławiu, wkrótce potem powrócił do Lwowa. Dla ułatwienia nauki łaciny wydał w roku 1767, pod nazwiskiem swojego ucznia Potockiego (Franciszka Piotra lub Ignacego), Bajki Fedra. Nad łacińskim tekstem umieścił gramatyczny porządek (opis gramatyczny, odmianę), francuskie tłumaczenie i przypisy. Odbył kilka podróży zagranicznych (m.in. Francja w latach 1768–1770), w Rzymie (będąc wówczas opiekunem Kajetana, Pawła i Jana Potockich, kasztelaniców lwowskich) wykładał teologię moralną w tamtejszym kolegium jezuitów. Tam też złożył swe ostatnie ślubu zakonne (X/XI 1769) i nawiązał bliższe kontakty z Ignacym Potockim, kształcącym się w rzymskim kolegium Nazarenum. Do czasu kasacji zakonu należał do jezuitów. Przez niemal 3 lata (1771–1773) wykładał logikę w kolegium lwowskim, będąc jednocześnie kaznodzieją katedralnym. W roku 1771 debiutował na łamach czasopisma „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”, z którym współpracował do roku 1777.
Od roku 1774 był proboszczem w Kurowie (w parafii pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Michała Archanioła), od 1785 równolegle także w Końskowoli (w parafii pw. św. Znalezienia Krzyża Świętego i św. Andrzeja Apostoła), a w 1797 roku pod naciskiem Austriaków zdał oba probostwa i przeniósł się do Międzyrzeca Podlaskiego. Był profesorem filozofii w kolegium jezuickim we Lwowie. Uczestniczył w pracach Komisji Edukacji Narodowej, jednocześnie pełnił obowiązki sekretarza Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych. W roku 1791 był jednym z założycieli Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej. Został desygnowany przez konfederację targowicką do zasiadania w Towarzystwie do Ksiąg Elementarnych. Od roku 1800 był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Brak komentarzy:
Prześlij komentarz