Andrzej Trzecieski
Andrzej Trzecieski inne formy nazwiska: Trecesius, Trzycieski, Tricesius, pseud.: A. T., ATri., And. Trzy., Christianus Liberius, Eusebius Eleuteropolita, Gibbor Scheloschach, P. C. Sarmata, Prudentius Cachinus, Verax Luceoriensis, Vilirius Musaeus Hyporeades, T. A., Alitophilus Calliander Sarmata(?), Callopius(?), Nicolaus Musculus(?), (ur. przed 1530 na Podgórzu lub w samym Krakowie, zm. 1584) – polski działacz reformacyjny, pisarz, poeta, wydawca i tłumacz (jeden z autorów przekładu Biblii Brzeskiej).
Pochodził z rodziny szlacheckiej. Był synem Andrzeja, działacza reformacyjnego, i matki nieznanej obecnie z nazwiska. Nauki początkowe pobierał w domu swego uczonego ojca. Prawdopodobnie studiował w Akademii Krakowskiej. Potem wyjechał za granicę Polski. Zwiedził Niemcy, gdzie w sierpniu roku 1544 immatrykulował się na uniwersytecie w Wittenberdze. Podczas studiów zapoznał się z ideami reformacji. Odbył wiele podróży: do Anglii, Francji, Włoch i Hiszpanii. Po powrocie do Polski, w roku 1547, otrzymał polecenie dostarczania książek do biblioteki królewskiej. Zajmował się nim także za panowania Zygmunta Augusta. W związku z tą funkcją prawdopodobnie jeszcze kilkukrotnie wyjeżdżał za granicę. Był gorliwym protestantem. Uczestniczył w pierwszym publicznym nabożeństwie innowierczym 25 listopada roku 1550 w Pińczowie. Pomagał F. Stankarowi w jego ucieczce z Lipowca. Wkrótce związał się z Radziwiłłami, a zwłaszcza (w latach 1553–1565) z księciem Mikołajem Radziwiłłem Czarnym (służąc mu w Brześciu i Wilnie, deklarując się ostatecznie jako kalwin) – wówczas najaktywniejszym protektorem kalwinizmu i antytrynitaryzmu na Litwie. W roku 1556 brał udział w synodach w Koźminie i Secyminie, po czym wyjechał do Królewca, gdzie nawiązał bliższe stosunki z P. Wergeriuszem. Prawdopodobnie w tym samy roku (1556), immatrykulował się na uniwersytecie w Lipsku. Służył też w Krakowie na dworze królów: Zygmunta II Augusta (1557), Stefana Batorego, a w 1574 był sekretarzem królewskim Henryka Walezego. W maju roku 1560 uczestniczył w synodzie pińczowskim, a we wrześniu w Książu. W roku 1564 wyjechał wraz z Jerzym Jazłowieckim z kilkunastomiesięcznym poselstwem do Turcji, gdzie przebywał do roku 1565. Na sejm lubelski (1569) przybył w orszaku królewskim (według H. Łopacińskiego). Wspierał kandydaturę magnata czeskiego Wilhelma Rozemberka, jeżdżąc w latach 1574–1575 do Czech z listami od Piotra Zborowskiego. Przywilejem z 14 lipca 1578 otrzymał od Stefana Batorego roczną pensję. Był w bliskich kontaktach z wielu osobistościami XVI wieku, m.in.: J. L. Decjuszem, A. Fryczem Modrzewskim, M. Rejem, J. Kochanowskim, J. Przyłuskim, S. Orzechowskim i P. Roizjuszem. Korespondował z J. Kalwinem. Data dzienna jego śmierci jest nieznana.
Jako filolog, biegle znający język hebrajski i język grecki, został włączony do zespołu tłumaczy, przygotowujących w Pińczowie kalwińską Biblię Brzeską pod patronatem księcia Radziwiłła Czarnego. Napisał w językach polskim i łacińskim wiele pieśni, wierszowanej publicystyki, elegii, epigramatów a także pieśni religijnych (np. Ach, mój niebieski Panie, Jezu Kryste, Boże Wieczny), które weszły w skład wielu kancjonałów kalwińskich. Zasłynął jako autor napisu na grobie Jana Łaskiego w kościele w Pińczowie: "Tu leży Łaski; razem z nim złożono by tu i pobożność, gdyby i ona mogła kiedyś umrzeć." oraz pieśni żałobnej: Epicedion Jana Łaskiego, przesławnego męża.
Pochodził z rodziny szlacheckiej. Był synem Andrzeja, działacza reformacyjnego, i matki nieznanej obecnie z nazwiska. Nauki początkowe pobierał w domu swego uczonego ojca. Prawdopodobnie studiował w Akademii Krakowskiej. Potem wyjechał za granicę Polski. Zwiedził Niemcy, gdzie w sierpniu roku 1544 immatrykulował się na uniwersytecie w Wittenberdze. Podczas studiów zapoznał się z ideami reformacji. Odbył wiele podróży: do Anglii, Francji, Włoch i Hiszpanii. Po powrocie do Polski, w roku 1547, otrzymał polecenie dostarczania książek do biblioteki królewskiej. Zajmował się nim także za panowania Zygmunta Augusta. W związku z tą funkcją prawdopodobnie jeszcze kilkukrotnie wyjeżdżał za granicę. Był gorliwym protestantem. Uczestniczył w pierwszym publicznym nabożeństwie innowierczym 25 listopada roku 1550 w Pińczowie. Pomagał F. Stankarowi w jego ucieczce z Lipowca. Wkrótce związał się z Radziwiłłami, a zwłaszcza (w latach 1553–1565) z księciem Mikołajem Radziwiłłem Czarnym (służąc mu w Brześciu i Wilnie, deklarując się ostatecznie jako kalwin) – wówczas najaktywniejszym protektorem kalwinizmu i antytrynitaryzmu na Litwie. W roku 1556 brał udział w synodach w Koźminie i Secyminie, po czym wyjechał do Królewca, gdzie nawiązał bliższe stosunki z P. Wergeriuszem. Prawdopodobnie w tym samy roku (1556), immatrykulował się na uniwersytecie w Lipsku. Służył też w Krakowie na dworze królów: Zygmunta II Augusta (1557), Stefana Batorego, a w 1574 był sekretarzem królewskim Henryka Walezego. W maju roku 1560 uczestniczył w synodzie pińczowskim, a we wrześniu w Książu. W roku 1564 wyjechał wraz z Jerzym Jazłowieckim z kilkunastomiesięcznym poselstwem do Turcji, gdzie przebywał do roku 1565. Na sejm lubelski (1569) przybył w orszaku królewskim (według H. Łopacińskiego). Wspierał kandydaturę magnata czeskiego Wilhelma Rozemberka, jeżdżąc w latach 1574–1575 do Czech z listami od Piotra Zborowskiego. Przywilejem z 14 lipca 1578 otrzymał od Stefana Batorego roczną pensję. Był w bliskich kontaktach z wielu osobistościami XVI wieku, m.in.: J. L. Decjuszem, A. Fryczem Modrzewskim, M. Rejem, J. Kochanowskim, J. Przyłuskim, S. Orzechowskim i P. Roizjuszem. Korespondował z J. Kalwinem. Data dzienna jego śmierci jest nieznana.
Jako filolog, biegle znający język hebrajski i język grecki, został włączony do zespołu tłumaczy, przygotowujących w Pińczowie kalwińską Biblię Brzeską pod patronatem księcia Radziwiłła Czarnego. Napisał w językach polskim i łacińskim wiele pieśni, wierszowanej publicystyki, elegii, epigramatów a także pieśni religijnych (np. Ach, mój niebieski Panie, Jezu Kryste, Boże Wieczny), które weszły w skład wielu kancjonałów kalwińskich. Zasłynął jako autor napisu na grobie Jana Łaskiego w kościele w Pińczowie: "Tu leży Łaski; razem z nim złożono by tu i pobożność, gdyby i ona mogła kiedyś umrzeć." oraz pieśni żałobnej: Epicedion Jana Łaskiego, przesławnego męża.
.jpg)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz