środa, 17 września 2025

Stanisław Szczuka

Portret imaginacyjny Stanisława Antoniego Szczuki, ok. 1735-1740, 
nieznanego autora ( Pałac w Wilanowie).

Stanisław Antoni Szczuka herbu Grabie, pseud.: Candidus Veronensis, Szczerota Prawdzicki, (ur. 1654, zm. 19 maja 1710 w Warszawie) – polski szlachcic, polityk i pisarz polityczny, starosta warecki i lubelski.
Szczuka urodził się w średniozamożnej rodzinie szlacheckiej i edukował się w Wilnie i Krakowie. Dzięki swoim umiejętnościom oraz protekcji związanego z dworem Kazimierza Szczuki doszedł do wysokich godności i znacznego majątku. Kształcił się w Akademii Krakowskiej, przez kilkanaście miesięcy poznawał funkcjonowanie prawa w trybunale lubelskim. Był podczaszym wiskim.
Od roku 1675 był sekretarzem Jana III Sobieskiego, a od 1684 regentem kancelarii koronnej. W 1683 jako rotmistrz husarski wziął udział w odsieczy Wiednia. W 1688 został referendarzem wielkim koronnym. W 1690 był wysłannikiem i posłem Rzeczypospolitej Obojga Narodów w Prusach Książęcych, a od 1699 podkanclerzym W. Ks. Litewskiego. W 1697 roku był elektorem Augusta II Mocnego z ziemi wiskiej, pułkownikiem ziemi wiskiej i posłem na sejm elekcyjny. W 1706 roku zmienił stronę i stał się zwolennikiem Stanisława Leszczyńskiego. Jako marszałek sejmu prowadził niezwykłe obrady sejmu od 17 października 1688 roku do 1 kwietnia 1689 roku i obrady sejmu 16 czerwca-30 lipca 1699 w Warszawie. Był posłem ziemi łukowskiej na sejm konwokacyjny 1696 roku. Był elektorem Augusta II Mocnego w 1697 roku.
Był wybitnym pisarzem politycznym i mówcą sejmowym. Proponował reformę szkolnictwa, m.in. poprzez założenie w Polsce publicznych szkół utrzymywanych przez skarb państwa. Był jednocześnie fanatycznym katolikiem, sądzącym się z kalwinistami, których zbory w swoich dobrach zamykał i niszczył.

Strona na Wikipedii 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Rekonstrukcje zamku Ogrodzieniec

Podzamcze - rekonstrukcja zamku Ogrodzieniec z XVI wieku  od strony zachodniej wg J. Gumowskiego, rys R. Kubiszyn. Podzamcze - rekonstrukcja...