Michał Jerzy Wandalin Mniszech herbu Mniszech, krypt.: M. M., (ur. 1748 w Wiśniowcu, zm. 2 marca 1806 tamże) – marszałek nadworny litewski w latach 1781–1783, marszałek wielki koronny w latach 1783–1793, szef kancelarii nadwornej od 1780, sekretarz wielki litewski od 1778, cześnik koronny od 1777, członek Komisji Policji Obojga Narodów w 1792 roku, członek Komisji Edukacji Narodowej w latach 1777–1783, pułkownik regimentu królowej w 1757. Starosta lubelski, jaworowski, słonimski, rostocki, porosiatkowski. Filozof, pedagog, historyk i prawnik. Hrabia cesarstwa.
Urodził się w roku 1748, w wołyńskim Wiśniowcu. Jego rodzicami byli gen. Jan Karol Wandalin Mniszech (podkomorzy wielki litewski) i Katarzyna Zamoyska (wojewodzianka smoleńska). Żonaty z Urszulą Zamoyską. Był dziadkiem malarza, kolekcjonera Andrzeja Jerzego Mniszcha.
W latach 1755–1756 towarzyszył ojcu w jego legacji do Stambułu. Rok później (1757) otrzymał tytuł pułkownika regimentu konnego imienia królowej (w szefostwie swego ojca). Był wychowankiem naturalisty Eliasza Bertranda (sekretarza berneńskiej "Société Économique"), pod którego kierunkiem studiował w Lozannie, Bernie i Orbe (1762–1765)[5]. W tym okresie (1762–1768), często podróżował odwiedzając m.in.: Niemcy, Holandię, Anglię, Francję i Włochy. Podjął pracę w Komisji Edukacji Narodowej, członek Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych. Na Sejmie Rozbiorowym w 1775 roku powołany do Komisji Skarbowej Koronnej[6]. W Radzie Nieustającej stał na czele Departamentu Policji, później od 1791 przewodniczył Komisji Policji. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego.
Był przeciwnikiem Konstytucji 3 maja. W czasie wojny polsko-rosyjskiej, na zebraniu 23 lipca 1792 poparł decyzję króla Stanisława Augusta Poniatowskiego o jego przystąpieniu do konfederacji targowickiej i sam jako jeden z pierwszych zgłosił do niej swój akces. W 1793 odebrano mu jednak laskę marszałkowską. W 1797 cesarz Paweł I Romanow mianował go tajnym radcą dworu.
Był twórcą idei oraz autorem pierwszej ustawy o bibliotecznym egzemplarzu obowiązkowym uchwalonej w roku 1780. Publikował prace z dziedziny filozofii, historii i pedagogiki.
Michał Jerzy Wandalin Mniszech.
Mal. nieznany autor po 1781.
Mal. nieznany autor po 1781.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz